Chuyến đi Ấn Độ của Messi, ai là người ăn mừng?

Tác giả/Han Bing Từ ngày 13 đến 15 tháng 12, Messi cùng Suarez và De Paul đã lần lượt ghé thăm 4 thành phố của Ấn Độ gồm Kolkata, Hyderabad, Mumbai và New Delhi trong vòng 3 ngày. Buổi trình diễn thương mại của các ngôi sao bóng đá như một vòng xoay liên tục, bắt đầu tại sân vận động Salt Lake ở Kolkata gây ra hỗn loạn lớn, dù ba điểm dừng tiếp theo đã rút kinh nghiệm để chuyến đi của Messi tại Ấn Độ kết thúc suôn sẻ, vẫn thu hút sự chú ý của báo chí Ấn Độ và toàn cầu.

Báo chí Ấn Độ đánh giá cao chuyến đi của Messi, cho rằng đây là dấu mốc quan trọng cho sự phát triển bóng đá Ấn Độ. Vì Ấn Độ có hàng trăm triệu người hâm mộ Messi, việc Messi trở lại sau 14 năm có thể kích thích niềm đam mê bóng đá của nhiều người hâm mộ hơn, khích lệ nhiều thanh thiếu niên tham gia bóng đá. Đồng thời cũng có cơ hội thu hút thêm vốn đầu tư vào hệ thống bóng đá cơ sở và cơ sở hạ tầng, thúc đẩy ngành công nghiệp bóng đá Ấn Độ phát triển.

Thực sự có phải như vậy không? Tại điểm dừng đầu tiên Kolkata, ban tổ chức đã gây ra hỗn loạn vì năng lực tổ chức kém. Rất nhiều người hâm mộ bình thường đã chi tiền mua vé cao cấp, giá từ 5000 rupee Ấn Độ (55 USD) đến gấp 10 lần trên chợ đen (550 USD), nhưng phần lớn họ khó có cơ hội nhìn thấy thần tượng, trong khi quan chức và người nổi tiếng lại tiêu tiền lớn để tiếp xúc gần với Messi.

Hàng trăm chính trị gia và người giàu vây quanh Messi, đến mức cây bút ký tên còn làm Messi bị trầy xước. Sự kiện dự kiến kéo dài 1 giờ nhưng chỉ diễn ra 10 phút đã phải kết thúc, khiến 85.000 người hâm mộ trên khán đài vô cùng thất vọng. Người hâm mộ tràn xuống sân phá hoại cơ sở vật chất, thiệt hại lên tới 25 triệu rupee Ấn Độ (280.000 USD).

Bức tượng Messi cao 21 mét được xây dựng tốn kém tại Kolkata gây tranh cãi vì khuôn mặt khác biệt nhiều. Tại Mumbai, các ngôi sao “Bollywood” và tại New Delhi, thủ hiến địa phương cũng bị người hâm mộ la ó dữ dội. Vấn đề ô nhiễm không khí nghiêm trọng ở New Delhi khiến chuyến bay chở Messi bị trễ 40 phút. Hơn 200 người trả tiền lớn tham gia buổi gặp mặt Messi, riêng khoản này đã mang lại cho ban tổ chức 2,6 triệu USD.

Chuyến đi của Messi không liên quan gì đến sự phát triển bóng đá Ấn Độ, mà chủ yếu là một show thương mại để các chính trị gia và người giàu tiếp xúc gần với Messi. Báo chí Ấn Độ dự đoán doanh thu tài trợ cho chuyến đi này lên tới từ 1,2 đến 1,8 tỷ rupee Ấn Độ (13,5 đến 20 triệu USD).

Nghịch lý là giải Siêu hạng bóng đá Ấn Độ mùa mới không thể khởi động do thiếu vốn, chỉ cần 4 triệu USD là có thể vận hành lại nhưng không ai quan tâm. Số tiền tài trợ cho chuyến đi Messi đủ để duy trì hoạt động 3 câu lạc bộ giải Siêu hạng Ấn Độ trong một mùa giải. Nếu đầu tư vào bóng đá nội địa, sẽ thúc đẩy sự phát triển bóng đá Ấn Độ nhiều hơn.

Đáng tiếc, các chính trị gia, người giàu và nhà tài trợ Ấn Độ chỉ quan tâm làm thế nào để thỏa mãn lợi ích cá nhân trong chuyến đi của Messi, hoàn toàn không quan tâm đến sự phát triển bóng đá Ấn Độ. Cầu thủ giữ kỷ lục ra sân và ghi bàn nhiều nhất cho đội tuyển quốc gia Ấn Độ, Chhetri, đã từ chối tham gia để phản đối việc ban tổ chức biến sự kiện thành show chính trị và thương mại quá mức.

Sự hỗn loạn, thương mại hóa quá mức và quyền lực hóa chuyến đi của Messi đã gây ra tranh cãi trong giới truyền thông và người hâm mộ về ý nghĩa thực sự của các show diễn thương mại của ngôi sao bóng đá.

Chính phủ Ấn Độ chỉ bắt giữ tổ chức Dutta để “trách nhiệm hóa”, Dutta đã phát hành quá số lượng 212 vé “vào sân trong” lên hơn 700 vé, gây hỗn loạn sân vận động. Messi thậm chí đã gây ra bất ổn chính trị ở Tây Bengal, khi Bộ trưởng thể thao Biswas từ chức, Thủ hiến Banerjee công khai xin lỗi, sự hỗn loạn này có thể ảnh hưởng đến kết quả bầu cử bang Ấn Độ vào mùa xuân năm sau.

Còn bóng đá thì sao? Chuyến đi của Messi là lễ hội của tầng lớp thượng lưu Ấn Độ, nhưng hoàn toàn không liên quan đến bóng đá Ấn Độ. Toàn bộ hệ thống giải đấu vẫn bị đình trệ, một số câu lạc bộ buộc phải ngừng hoạt động bóng đá hoặc bắt đầu giải thể. Đội tuyển quốc gia không thể tham dự Asian Cup 2027, 3 đội tuyển trẻ chỉ có đội U17 quốc gia vào vòng chung kết U17 châu Á năm tới, nhưng họ không thể tập luyện và thi đấu bình thường do hệ thống giải đấu đình trệ.

Tệ hơn nữa, chuyến đi của Messi đã phơi bày năng lực tổ chức sự kiện thể thao lớn của Ấn Độ rất kém, an ninh sân vận động không đảm bảo, cơ sở hạ tầng xuống cấp, ô nhiễm không khí nghiêm trọng ảnh hưởng đến hoạt động hàng không. Ấn Độ đang đăng cai Commonwealth Games 2030 và xin đăng cai Olympic mùa hè 2036, Chủ tịch Liên đoàn bóng đá Ấn Độ Chhetri bất lực cho rằng sự hỗn loạn trong chuyến đi của Messi sẽ khiến cộng đồng quốc tế nghi ngờ năng lực tổ chức các sự kiện thể thao lớn quốc tế của Ấn Độ. Tất cả điều này lại gây tác động tiêu cực khó lường cho sự phát triển bóng đá Ấn Độ.

Sự hỗn loạn và thương mại hóa quá mức trong chuyến đi của Messi khiến người ta phải suy ngẫm: Liệu các show thương mại của ngôi sao bóng đá có thật sự mang lại tác động tích cực cho sự phát triển bóng đá ở những quốc gia chưa phát triển bóng đá?